آیا کراتین باعث ریزش مو می‌شود؟

کراتین یک مکمل غذایی محبوب در میان ورزشکاران است. شاید شنیده باشید که مصرف کراتین می‌تواند منجر به ریزش مو شود.

اما آیا این ادعا واقعیت دارد؟ به طور میانگین، از دست دادن 80 تا 100 تار مو در روز طبیعی است.

در حالی که کراتین به طور مستقیم ریزش مو را ایجاد نمی‌کند، ممکن است بر سطوح برخی هورمون‌ها تأثیر بگذارد.

در این مقاله، ابتدا به معرفی کراتین و کاربردهای آن می‌پردازیم و سپس رابطه‌ی بین مصرف کراتین و ریزش مو را بررسی خواهیم کرد.

کراتین چیست؟

کراتین نوعی پروتئین است که از اسیدهای آمینه متیونین، آرژنین و گلیسین تشکیل شده و به عنوان منبع انرژی در عضلات عمل می‌کند.

این ترکیب به طور طبیعی در کبد، پانکراس و کلیه‌ها تولید می‌شود و می‌توان آن را از طریق مصرف گوشت قرمز و ماهی نیز دریافت کرد.

کراتین به صورت فسفوکراتین در عضلات اسکلتی ذخیره می‌شود و در هنگام فعالیت بدنی تجزیه شده و به عنوان سوخت و تأمین‌کننده انرژی برای انقباض عضلانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

با مصرف مکمل‌های کراتین، سطح کراتین در عضلات افزایش یافته و به تبع آن، انرژی بیشتری تولید می‌شود.

به همین دلیل، بسیاری از افراد از کراتین برای افزایش توده عضلانی و بهبود عملکرد ورزشی خود استفاده می‌کنند. این مکمل‌ها در اشکال مختلفی مانند پودر، مایع و قرص در دسترس هستند.

آیا کراتین واقعا باعث ریزش مو می‌شود؟

برای درک ارتباط بین کراتین و ریزش مو، ابتدا باید به تأثیر هورمون‌های مردانه بر ریزش مو توجه کنیم. تستوسترون و دی هیدروتستوسترون (DHT) دو هورمون مردانه هستند که باعث ایجاد ویژگی‌های جنسی مردانه می‌شوند.

DHT از طریق آنزیم 5-آلفا ردوکتاز از تستوسترون ساخته می‌شود و به مراتب قوی‌تر از آن عمل می‌کند. این هورمون در نواحی مختلف بدن، از جمله پوست و فولیکول‌های مو، یافت می‌شود.

افزایش سطح DHT می‌تواند باعث ریزش مو شود؛ زیرا این هورمون به گیرنده‌های فولیکول‌های مو متصل می‌شود و می‌تواند به رشد کمتر مو و تولید موهای نازک‌تر و ضعیف‌تر منجر شود. در نتیجه، ریزش مو بیشتر محسوس خواهد بود.

نکته جالب این است که تنها مقدار DHT یا تستوسترون نیست که بر طاسی یا ریزش مو تأثیر می‌گذارد، بلکه میزان حساسیت ژنتیکی فولیکول‌های مو در افراد مختلف نیز نقش دارد.

به عبارت دیگر، اگر فردی به لحاظ ژنتیکی مستعد ریزش مو باشد، فولیکول‌های مو حتی با مقادیر کم DHT نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند و ریزش مو آغاز می‌شود.

همچنین، آنزیم تبدیل تستوسترون به DHT ممکن است در این افراد فعال‌تر باشد.

بیشتر بدانید:

راهکارهای درمان ریزش مو در یک هفته

روغن کرچک،راه حلی طبیعی برای کاهش لک صورت

خواص ویتامین D برای بدن چیست؟

تأثیر ژنتیک و عوامل دیگر بر ریزش مو

اگرچه عوامل متعددی مانند سن، استرس و عوامل محیطی در ریزش مو مؤثرند، نقش ژنتیک در این زمینه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

به طور خاص، شانس بروز ریزش مو به شکل الگوی مردانه در آقایانی که بستگان نزدیکشان با این مشکل مواجه بوده‌اند، بیشتر است.

متأسفانه، باورهای غلطی درباره این نوع ریزش مو وجود دارد. برخی افراد بر این باورند که سطح تستوسترون در این مردان بالاتر است؛

در حالی که ممکن است این افراد سطح تستوسترون خون پایین‌تری داشته باشند، اما آنزیم 5-آلفا ردوکتاز که تستوسترون را به DHT تبدیل می‌کند، در آن‌ها فعال‌تر باشد.

تأثیر کراتین بر DHT و ریزش مو

برخی مطالعات محدود نشان می‌دهند که کراتین ممکن است با افزایش سطح DHT، منجر به ریزش مو شود.

به عنوان مثال، در یک مطالعه که بر روی مردان انجام شد، پس از 3 هفته مصرف مکمل کراتین، ریزش مو مشاهده نشد، هرچند که میزان DHT افزایش یافته بود.

با این حال، به دلیل این‌که DHT می‌تواند در ریزش مو نقش داشته باشد، مصرف طولانی‌مدت مکمل کراتین در افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد ریزش مو هستند، ممکن است خطرناک باشد.

برای مشاهده انواع مکمل پوست/مو/ناخن با تخفیفات ویژه کلیک کنید.

تفاوت در ریزش مو در مردان و زنان

ریزش مو در مردان نسبت به زنان شایع‌تر است. در زنان، سطح هورمون‌های DHT و تستوسترون به طور کلی پایین‌تر است، بنابراین ریزش مو در آن‌ها کمتر ناشی از این هورمون‌ها است.

اگر ریزش مو در زنان اتفاق بیفتد، معمولاً ناشی از شرایط هورمونی خاصی مانند اختلالات تیروئیدی یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک است.

بنابراین، برای زنان، نگرانی درباره ریزش مو ناشی از مصرف کراتین معمولاً نادرست است.

حتی اگر ارتباطی بین افزایش DHT و مصرف کراتین وجود داشته باشد، زنان سالم به طور طبیعی هورمون تستوسترون کافی برای تولید مقادیر قابل توجهی DHT ندارند.

نتیجه‌گیری

شواهد کافی برای تأیید این‌که مکمل کراتین باعث ریزش مو می‌شود، وجود ندارد.

بسیاری از نگرانی‌ها در این زمینه ناشی از تجربیات شخصی مصرف‌کنندگان کراتین است و تحقیقات بیشتری برای روشن شدن این موضوع لازم است.

به طور کلی، استفاده از مکمل کراتین برای بیشتر بزرگسالان بی‌خطر است.

با این حال، به افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد ریزش مو هستند، توصیه می‌شود که قبل از مصرف این مکمل با پزشک متخصص مشورت کنند.

سوالات متداول

آیا کراتین باعث ریزش مو می‌شود؟

شواهد کافی برای تأیید این موضوع وجود ندارد، اما ممکن است در افراد مستعد ریزش مو تأثیر داشته باشد.

چه عواملی در ریزش مو نقش دارند؟

ژنتیک، سن، استرس و عوامل هورمونی از جمله عواملی هستند که بر ریزش مو تأثیر می‌گذارند.

آیا سطح تستوسترون بالا باعث ریزش مو می‌شود؟

نه، ریزش مو بیشتر به DHT و حساسیت ژنتیکی فولیکول‌های مو بستگی دارد.

آیا زنان نیز از مصرف کراتین باید نگران ریزش مو باشند؟

معمولاً نه، زیرا زنان سطح تستوسترون و DHT کمتری دارند و بنابراین ریزش مو ناشی از این هورمون‌ها در آن‌ها نادر است.

چگونه DHT بر ریزش مو تأثیر می‌گذارد؟

DHT به گیرنده‌های فولیکول‌های مو متصل شده و می‌تواند باعث نازک شدن و ریزش مو شود.

آیا مصرف کراتین برای ورزشکاران بی‌خطر است؟

بله، برای بیشتر بزرگسالان بی‌خطر است، اما افراد مستعد ریزش مو باید احتیاط کنند.

آیا همه افراد با مصرف کراتین دچار افزایش DHT می‌شوند؟

نه، افزایش DHT ممکن است در برخی افراد بیشتر از دیگران باشد.

چند درصد از افراد به ریزش مو مبتلا می‌شوند؟

میزان ریزش مو در مردان بیشتر از زنان است و به ژنتیک وابسته است.

آیا ریزش مو در زنان به دلیل مصرف کراتین رایج است؟

خیر، معمولاً ریزش مو در زنان به شرایط هورمونی خاصی مرتبط است.

چه اقداماتی می‌توان برای جلوگیری از ریزش مو انجام داد؟

مشاوره با پزشک متخصص، استفاده از مکمل‌های ایمن و رعایت رژیم غذایی مناسب می‌تواند مفید باشد.